Gırtlak Kanseri

Gırtlak Kanseri

Gırtlak (larinks), boyun bölgesindeki organlardan biridir. Farinksten yani yutaktan sonra gelir. Devamında soluk borusu (trake) vardır. Solunum yolunun çok öenmli bir parçası olan gırtlak içerisinde ses tellerini de barındırmaktadır. İçeriden geçen hava ses tellerini titreştirir ve meydana gelen ses ağız boşluğu ile burunda yankı yaparak işitilecek duruma gelir.

Gırtlak kanseri her 100 bin kişiden 5’inde görülmektedir. Gırtlak bölgesindeki bazı hücreler kontrolsüz bir şekilde çoğalarak tümör hâlini almakta ve böylece gırtlak kanseri oluşmaktadır. Gırtlak kanserinde en önemli risk faktörü sigara kullanmaktır. Sigara kullananların bu kansere yakalanma olasılığı kullanmayanlara göre 20 kat fazladır.

Gırtlak Kanseri Sebepleri

Sigara ve tütün ürünlerinin kullanımı bu kanseri tetikleyen başlıca nedenlerdendir. Aşırı alkol tüketmek de bir başka risk faktörüdür. Sigarayla birlikte kullanılıyorsa kanser gelişme ihtimali çok daha yüksektir. Bu tür kanserlerin meydana gelmesinde kötü beslenmenin de rolü vardır.

Ağaç işleri boya sanayii, petrol ürünleri ve benzeri alanlarda çalışanlarda bu kanser ile daha sık karşılaşılmaktadır. Reflü de gırtlak kanserinin oluşumunda önemli bir etkendir. insan papilloma virüsü (HPV) de gırtlak kanserinin nedenleri arasındadır.

Belirtileri

Ses kısıklığı ve ses kalitesinin değişmesi bu hastalığın temel belirtileridir. Fakat bu belirtilerin gözlemlenebilmesi için tümör ses tellerinin üzerinde meydana gelmeli veya başka bir bölgede oluşarak ses tellerine ilerlemelidir.

Bundan dolayı ses kısıklığının uzun sürmesi, özellikle de 2 haftayı geçmesi durumunda KBB uzmanına başvurmayı ihmal etmemelidir.

Gırtlak kanserinin belirtileri arasında sayılabilecek diğer faktörler ise şunlardır:

1. Kulaklara ve boğaza yansıyan ağrı
2. Boğazda takılma hissi

İlerlemiş vakalarda;

• Yutma güçlüğü
• Nefes darlığı
• Kanlı balgam
• Yutma esnasında ağrı gözlemlenebilir.

Tanı

Belirtilerden birini veya birkaçını kendilerinde gözlemleyenler vakit kaybetmeden bir kulak burun boğaz uzmanına müracaat etmelidir. Doktorunuz tıbbî öykünüzü dinleyecek, fizik muayene yapacak ve gırtlak kanserinden şüphelendiği takdirde bazı tetkikler isteyecektir. Bunların başında ise laringoskopi gelmektedir. Bu; gırtlağın, ucunda kamera bulunan sert veya esnek bir hortum ile incelenmesi işlemidir.

Anormal bir oluşum tespit edilirse genel veya lokal anestezi uygulanarak tümör olabilecek bölgelerden biyopsi alınır ve kesin tanı bu şekilde koyulur. Tanı sırasında BT (bilgisayarlı tomografi), MRG (manyetik rezonans görüntüleme), pozitron emisyon tomografisi (PET), boyun ultrasonu ve benzeri görüntüleme yöntemlerinden de faydalanılır. Bu yöntemler hastalığın yaygınlığıyla ilgili bilgi vermektedir.

Tedavisi

Gırtlak kanserinde hangi tedavinin uygulanacağı tümörün konumuna, büyüklüğüne, evresine, uzak yayılım yani uzak metastaz olup olmadığına  kişinin yaşı ve genel sağlık durumuna bağlı olarak değişmektedir. Genelde şu tedavi yöntemlerinden biri tercih edilmektedir:

Cerrahi Tedavi

Gırtlak kanseri tedavisinde sıklıkla başvurulan bu yöntem pek çok gırtlak kanserinde başarı sağlamaktadır. Erken dönemde teşhis koyulan hastaların gırtlağından bir bölüm alınırken geç dönemde başvuran hastaların gırtlağı tamamen alınmaktadır. Bu ameliyatların bazılarında boynun ön kısmında, nefes borusuna bir delik (trakeostomi) açılarak hastanın bu delik vasıtasıyla nefes alması sağlanmaktadır.

Hastada gırtlağın yalnızca bir kısmı alındıysa ameliyatın ardından güvenli bir şekilde nefes alıp verebilmesi için bu delik birkaç gün sonra kapatılmaktadır. Fakta gırtlak tamamen alınmışsa bu delik kalıcı olabilmektedir. Kanser hücrelerinin boyunda yer alan lenf bezlerine yayılması durumunda veya yayılma riski fazlaysa, ameliyat esnasında boyunda bulunan lenf bezlerini de temizlemek gerekebilir.

Gırtlağının bir bölümü alınan hastaların ses kalitesi son derece yüksektir. Gırtlak tamamen alındıktan sonra konuşma problemi ortaya çıksa da bu, ses proteziyle ve ses eğitimiyle azaltılabilmektedir.

Radyoterapi (Radyasyon)

Kanser hücreleri yüksek enerjili ışınlarla öldürülmekte ve tümörler bu yöntemle küçültülmektedir. Larenks kanserlerinde Radyasyon ışınları çoğunlukla boyun bölgesine dışarıdan bir cihaz ile verilmektedir. Bu yöntem her gün belirli dozda radyasyon verilerek uygulanmaktadır.

Radyoterapi esnasında kullanılan bazı ilaçlar radyasyonun kanser hücrelerini daha iyi etkilemesine yardımcı olmaktadır. Bilhassa erken evre gırtlak kanserlerinde cerrahi yöntem kadar başarı sağlayan radyoterapi, ileri evre kanserlerin bazılarında ise cerrahi operasyondan sonra tamamlayıcı tedavi amacıyla kullanılmaktadır.

Kemoterapi

Kanserin ileri evreye geldiği durumlarda, cerrahiden önce, sonra veya ameliyatın ardından kanseri tekrar nükseden hastalarda tercih edilmektedir. Cerrahi uygulamasının yapılamadığı bazı durumlarda kemoterapi ve radyoterapi kombine tedavi olarak uygulanmakta, böylelikle organ koruma protokolü biçiminde bir tedavi modeli oluşturulmaktadır.